Διατροφή και ακμή είναι ένα ζήτημα αμφιλεγόμενο. Το αν η διατροφή εμπλέκεται στην παθογένεση της ακμής, από τη μια αναιρείται από διάφορες επιστημονικές μελέτες, από την άλλη υπάρχουν ερευνητικά δεδομένα που θεωρούν ότι κάποια τρόφιμα μπορεί να προκαλούν ακμή ή να την επιδεινώνουν.
Μελετώντας δυτικούς με μη δυτικούς πληθυσμούς, η επιστημονική κοινότητα έχει εντοπίσει σημαντικές διαφορές σχετικά με την συχνότητα εμφάνισης της ακμής σε αντίστοιχα άτομα. Στις δυτικές κοινωνίες, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Αυστραλία, η κοινή ακμή πλήττει περίπου το 79% έως 95% των εφήβων. Στις χώρες αυτές, η ακμή των ενηλίκων είναι εξαιρετικά συχνή, ιδιαίτερα μεταξύ των γυναικών πριν την εμμηνόπαυση. Σε λιγότερο αναπτυγμένες χώρες που δεν ακολουθούν τα διατροφικά πρότυπα της Δύσης, η ακμή είναι λιγότερο συχνή και οι ερευνητές έχουν εντοπίσει ακόμη και περιοχές, όπως το νησί Κίταβα στην ανατολική ακτή Παπούα της Νέας Γουινέας, όπου η ακμή είναι εντελώς άγνωστη.
Ναι, σε τρόφιμα με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη
Μια πιθανή αιτία για την εμφάνιση της ακμής αποδίδεται στις διαφορετικές διατροφικές συνήθειες πληθυσμών και κυρίως στην κατανάλωση τροφίμων με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη από δυτικούς πληθυσμούς. Από πολλές μελέτες έχουν προκύψει διάφορα ιστοπαθολογικά και βιοχημικά αποτελέσματα που υποδεικνύουν πως η διατροφή με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στα άτομα με ακμή. Αυτό διαπιστώθηκε από αξιολογήσεις που έγιναν σχετικά με την επεξεργασία τροφίμων πλούσιων σε υδατάνθρακες. Συγκεκριμένα, όσο μεγαλύτερη είναι η επεξεργασία ενός τροφίμου που περιέχει υδατάνθρακες τόσο υψηλότερος είναι ο γλυκαιμικός δείκτης του.
Επιπλέον, σε μία ερευνητική μελέτη δημοσιευμένη στο Αμερικανικό επιστημονικό περιοδικό “American Journal of Clinical Nutrition” στην οποία συμμετείχαν έφηβοι και άνδρες νεαρής ηλικίας μεταξύ 15 και 25 ετών, τους ζητήθηκε να ακολουθήσουν ένα πρόγραμμα διατροφής που αποτελούνταν από 25% πρωτεΐνες και 45% υδατάνθρακες με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη. Μετά από 12 εβδομάδες, οι ερευνητές αξιολόγησαν την ακμή τους και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι με αυτή τη διατροφή οι ακνεϊκές βλάβες είχαν εμφανώς υποχωρήσει.
Τα τρόφιμα με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη βοηθούν στην πρόληψη από υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και ινσουλίνης. Η αποφυγή περίσσειας ινσουλίνης στην κυκλοφορία του αίματος είναι σημαντική για άτομα με ακμή, καθώς μεγάλες ποσότητες ινσουλίνης μπορούν να οδηγήσουν σε απότομες αυξήσεις του επιπέδου ανδρογόνων, των ορμονών δηλαδή που συνδέονται με την ακμή τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες, καθώς και με το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών και την υπερτρίχωση στις γυναίκες.
Ναι, σε τρόφιμα με λιπαρά οξέα ωμέγα-3
Έχει παρατηρηθεί, πως η υψηλή κατανάλωση θαλασσινών και ψαριών πλούσιων σε λιπαρά οξέα ωμέγα-3 μειώνουν τα επίπεδα της ινσουλίνης και εμποδίζουν την υπερκερατινοποίηση των σμηγματογόνων θυλάκων, καταπολεμώντας έτσι την ακμή. Αρκετές μελέτες που έχουν διεξαχθεί μέχρι σήμερα σε όλο τον κόσμο έχουν δείξει μια άμεση σχέση μεταξύ της υψηλής κατανάλωσης ψαριών ή λιπαρών ωμέγα-3 και της χαμηλής συχνότητας ακμής.
Προσοχή, σε γαλακτοκομικά προϊόντα
Υπάρχουν στοιχεία που υποδηλώνουν ότι τα γαλακτοκομικά προϊόντα (εκτός από το γιαούρτι) μπορούν να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν τα συμπτώματα ακμής σε ορισμένα άτομα. Οι ιδιότητες των γαλακτοκομικών προϊόντων σε σχέση με την εμφάνιση της ακμής μπορεί να συνδέονται με τις ορμόνες που περιέχονται στο γάλα. Αυτές οι ορμόνες περιλαμβάνουν Ινσουλινόμορφο Αυξητικό Παράγοντα (IGF-1), 5 άλφα – μειωμένα στεροειδή και α-λακταλβουμίνη που μπορεί να προκαλέσουν ακμή επηρεάζοντας τους πόρους του δέρματος. Η περιεκτικότητα σε λιπαρά του γάλακτος δεν φαίνεται να παίζει κάποιο ρόλο, καθώς διάφορες μελέτες έχουν δείξει ότι και το αποβουτυρωμένο γάλα συνδέεται με την ακμή.
Αν λοιπόν έχετε ακμή, τότε καλό θα είναι να αφαιρέσετε από το διαιτολόγιό σας τρόφιμα με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη, να μειώσετε στο μέγιστο δυνατό την κατανάλωση καφέ, τσαγιού, αλκοόλ και γαλακτοκομικών προϊόντων και να προτιμάτε φρούτα, καρύδα και ψάρια. Βέβαια, το καλύτερο είναι να συζητήσετε με τον εξειδικευμένο δερματολόγο μας όλες τις πιθανές διατροφικές αλλαγές που μπορεί να σας βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της ακμής.
Και φυσικά να γνωρίζετε, πως η διατροφή δεν επαρκεί από μόνη της για την καταπολέμηση της ακμής σας. Μπορεί μόνο να βοηθήσει στην αποτελεσματικότερη δράση της φωτοθεραπείας ακμής, που σας έχει προτείνει ο δερματολόγος με την χορήγηση ή όχι φαρμακευτικής αγωγής, ανάλογα με τον τύπο της ακμής και τις ανάγκες σας.